Chociaż często o tym zapominamy, historia kolei w Polsce posiada długą tradycję. Pierwsza publiczna linia kolejowa powstała w 1825 r. w Anglii, natomiast pierwsza linia kolejowa na ziemiach polskich, została utworzona już w 1842 roku i łączyła Wrocław z Oławą. Druga połowa lat 40. XIX wieku to wielki rozwój kolei na Dolnym Śląsku, a następnie na Pomorzu i Wielkopolsce. Pod koniec lat 80-tych XIX wieku, sieć kolejowa w Prusach była już w zasadzie w pełni ukształtowana, budowano głównie krótkie linie lokalne oraz linie na wschodzie, przeważnie wychodzące z węzła olsztyńskiego.
Linia kolejowa nr 232 Jabłonowo Pomorskie – Prabuty – Historia
Kiedy już największe aglomeracje posiadały połączenia kolejowe, mniejsze ośrodki nadal odczuwały potrzebę włączenia w sieć transportową umożliwiającą szybki dostęp do najdalszych obszarów państwa pruskiego i Europy. Cele te miały realizować linie znaczenia miejscowego łączące istniejące już węzły kolejowe z miastami i terenami dotychczas pozbawionymi dostępu do sieci dróg żelaznych.
Projekt budowy linii Jabłonowo – Prabuty powstał około roku 1896 i zakładał połączenie miasta Kwidzyn z przebiegająca w pobliżu linią Malbork – Iława, następnie zmianę kierunku linii na południowy, włączenie do sieci kolejowej miasta Kisielice i poprowadzenie linii dalej na południe, poprzez tereny rolnicze, aż do istniejącego już węzła Jabłonowo. Projekt przewidywał oprócz typowych stacji również budowę (w pobliżu majątków rolnych) ładowni, umożliwiających sprawny wywóz towarów. Wkrótce potem rozpoczęto wykup gruntów pod budowę linii. Roboty ziemne rozpoczęto w roku 1897, a już w roku następnym cała linia była w zasadzie gotowa. Linia kolejowa z Jabłonowa Pomorskiego do Prabut o długości 48,566 km została otwarta 1 października 1899 roku.
Rok 1989 przyniósł ogromne zmiany polityczne i gospodarcze. Uwolnienie rynku przyniosło upadek setek nierentownych przedsiębiorstw, bezrobocie i spadek dochodów dużej części społeczeństwa. To odbiło się na sytuacji licznych linii kolejowych znaczenia miejscowego. Drastycznie zmniejszył się popyt na przewozy pasażerskie, a i kolej zaczęła szukać oszczędności, wprowadzając postępujący do dziś proces zawieszania przewozów. Do tego dołączył się brak odpowiednich pojazdów umożliwiających ekonomiczne prowadzenie przewozów na liniach drugorzędnych. W rozkładzie z roku 1990 linia widnieje po raz ostatni. W tym roku ruch pociągów pasażerskich został zawieszony. Pod koniec roku 2005 rozpoczął się proces rozbiórki linii, a już w styczniu 2006 roku linia była praktycznie całkowicie rozebrana.
Most kolejowy oraz stacja kolejowa – Buk Pomorski
Most kolejowy jak i stacja kolejowa w Buku Pomorskim zostały wybudowane w 1899 roku, podczas powstawania trakcji Jabłonowo Pom. – Prabuty. Mimo upływu lat most cały czas imponuje swoim wyglądem. Wybudowany jest z czerwonej cegły, stylu klasycznym, a filary po obu stronach tworzą wielki łuk, przypominający rzymski akwedukt. Całość krajobrazu dopełnia spokojny bieg rzeki Osy.
Stacja kolejowa powstała w czasach zaboru pruskiego, na tablicy miała niemiecką nazwę Buchwalde. Do stacji prowadzi stara, kamienna dróżka otoczona z obu stron drzewami, pozwalająca poczuć nam duch przeszłych czasów. Stacja wraz z przyległymi budynkami stanowiąc niegdyś kompleks kolejowy, straciły pierwotną funkcję i obecnie zaadaptowane są do celów mieszkalnych. W okolicy stacji widać jeszcze ślady po rampach i dodatkowych torach kolejowych.
Jak się dostać?
Do mostu kolejowego można dostać się na dwa sposoby. Pierwszy z nich to wiadukt kolejowy na drodze Świecie nad Osą – Lisnowo. Należy zejść w dół aby dostać się do starego kanału kolejowego. Pobocza są mocno zarośnięte i najlepiej wybrać się tędy jesienią, kiedy drzewa i krzewy pozbawione są liści. Jeśli już zeszliśmy, należy kierować się na południe ok 500 metrów. Most jest niewidoczny z góry i bardzo łatwo przegapić go przegapić. Drugi sposób to rozpoczęcie wędrówki od nieczynnego już przejazdu kolejowego na drodze Świecie – Buk Pomorski, obok stacji kolejowej. Następnie kierujemy się drogą polną na północ, ok. 500 metrów.
